Τα τραγικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα σήμερα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, μετά τις πολεμικές συγκρούσεις στο Ισραήλ, επαναφέρουν αναπόδραστα στη μνήμη τις ζοφερές κι επώδυνες αναμνήσεις του μαύρου καλοκαιριού της Κύπρου, του Ιουλίου και Αυγούστου του 1974.

Τότε που η πατρίδα μας βίωσε σε όλη τους την έκταση τα δεινά και τη φρίκη του πολέμου.

Μισό σχεδόν αιώνα μετά το διπλό έγκλημα κατά της Κύπρου, ο λαός μας συνεχίζει να απαριθμεί τις τραγικές συνέπειες του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, της παράνομης στρατιωτικής κατοχής των εδαφών μας, του δράματος εκατοντάδων αγνοουμένων συμπατριωτών μας  και της ανήθικης, μεθοδευμένης προσπάθειας αλλοίωσης της ιστορίας και της φυσιογνωμίας των κατεχομένων περιοχών, από την Τουρκία.

Οι μνήμες παραμένουν ακόμα βασανιστικά παρούσες κι ο ψυχικός πόνος διαπεραστικός κι αγιάτρευτος.

Συγκεντρωθήκαμε σήμερα στον ιερό αυτό χώρο για να μνημονεύσουμε τους πεσόντες Νεαπολίτες.

Αυτούς που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, τους θανόντες συνεπεία του πολέμου, καθώς και όλους όσοι αποδήμησαν εις Κύριον ευρισκόμενοι στην προσφυγιά.

Για να τιμήσουμε, επίσης, τη μνήμη των υπέρ πίστεως και πατρίδος αγωνισαμένων υπηρετούντων σε Μονάδες της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή Νεαπόλεως, Τράχωνα και Ομορφίτας και να αναπέμψουμε δέηση στον Ύψιστο να ευοδωθεί η προσπάθεια για την ανεύρεση όλων των αγνοούμενων αδελφών μας.

Κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ και με δέος μνημονεύουμε τους ήρωες, τους νεκρούς του πολέμου και τους αγνοούμενους συμπατριώτες μας.

Αυτό είναι το ελάχιστο που αξίζει σε κάθε γνήσιο προασπιστή της ελευθερίας της πατρίδας μας.

Αυτό αρμόζει σ’ αυτούς, που παραφράζοντας τους στίχους του ποιητή μας Γιάννη Ρίτσου,

«Όταν έσφιγγαν το χέρι, ο ήλιος ήταν βέβαιος για τον κόσμο,

όταν χαμογελούσαν, ένα μικρό χελιδόνι έφευγε μέσ' απ' τα άγρια γένια τους,

όταν κοιμούνταν, δώδεκα άστρα έπεφταν απ' τις άδειες τσέπες τους,

όταν σκοτώνονταν, η ζωή τραβούσε την ανηφόρα με σημαίες και με ταμπούρλα».

Γιατί όπως σημειώνει κι ο ποιητής ήταν δίκαιοι, εγκάρδιοι και τηρούσαν τον λόγο τους. Σε συνθήκες αντίξοες με τις πράξεις τους σκόρπιζαν ελπίδα στον κόσμο, κι όταν στο τέλος χάθηκαν στην ομίχλη της προδοσίας και του πολέμου, δεν θεώρησαν τη θυσία τους άδικη, γιατί καμία θυσία για την ελευθερία δεν πάει χαμένη.

Χωρίς θρήνο, με ταμπούρλα και σημαίες, οι ψυχές τους στρώνοντας λεβέντικο χορό μας υποδεικνύουν τη συνέχιση του δύσβατου αγώνα για υπεράσπιση της πατρίδας.

Τα λόγια του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στον Τούρκο πορθητή αντηχούν μέσα από τη θυσία τους:

«Κοινή γαρ γνώμη πάντες αυτοπροαιρέτως αποθανούμεν και ού φεισόμεθα της ζωής ημών».

Θυσιάστηκαν οι Νεαπολίτες γιατί όπως μας διδάσκει ο Ξενοφώντας αισθάνονταν τα χώματα της πατρίδας σπίτι τους και τους συμπατριώτες αδέλφια τους.

«Νόμιζε την πατρίδα οίκον, τους δε πολίτας εταίρους».

Αυτό ήταν για τους Νεαπολίτες ο τόπος τους. Το σπίτι τους.

Για αυτό πολέμησαν. Για το δίκαιο και την ελευθερία. Για τις αρχές και τις αξίες που τους κληροδότησαν οι πατεράδες και οι παππούδες τους.

Για τον Ελληνισμό της Κύπρου.

Για τα σπίτια τους, για τις οικογένειες τους, για τα παιδιά τους.

Για τις οικογένειες και τα παιδιά που αποχαιρέτησαν βιαστικά το μαύρο εκείνο πρωινό.

Θα επιστρέψουν σύντομα τους είπαν. Δεν γίνεται να μην ξανάρθουν. Θα φανούν ένα πρωί. Κι αυτοί θα τους περιμένουν. Και τότε θα αρχίσουν πάλι τα γέλια και οι χάρες θα επιστρέψουν.

 Κυρίες και κύριοι,

Ηρωικά μαχόμενος στη γενέτειρά του, έπεσε ο έφεδρος ανθυπολοχαγός του 3^ου Λόχου του 211 Τάγματος Πεζικού Σωτήρης Κωνσταντίνου Χαριλάου, ο οποίος τάφηκε σε ομαδικό τάφο στο στρατιωτικό κοιμητήριο Λακατάμειας. Μετά από ταυτοποίηση, τα οστά του επανατάφηκαν το 2000 στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας.

Με ηρωισμό και αυταπάρνηση έπεσε μαχόμενος ο Παναγιώτης Χατζηγεωργίου, ο οποίος έσπευσε να παρουσιαστεί στο 211 Τάγμα Πεζικού δίνοντας αποφασιστική μάχη με τον εχθρό για προάσπιση της Λευκωσίας. Τα οστά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στον Τράχωνα και κηδεύτηκαν το 2011.

Στην περιοχή της Νεάπολης έπεσε επίσης ο αθλητής της Ολυμπιάδας Νεαπόλεως Ανδρέας Αλεξάνδρου, ο οποίος έξω από τον Αστυνομικό Σταθμό Νεαπόλεως, δέχθηκε θανάσιμο τραυματισμό από θραύσματα βλήματος όλμου που κτύπησαν την περιοχή. Τάφηκε σε ομαδικό τάφο στο Κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, όπου επανατάφηκε το 2000 μετά την ταυτοποίηση των οστών του.

Ο έφεδρος ανθυπολοχαγός των Καταδρομών Αντώνης Αγρότης πολέμησε και θυσιάστηκε στις μάχες του αεροδρομίου Λευκωσίας στις 20 Ιουλίου 1974. Τα οστά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο. Το 2001, μετά τη διαδικασία ταυτοποίησης επανατάφηκαν με τιμές ήρωα στο Κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Μαζί μ’ αυτούς και ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Μηχανικού Μάριος Φυσεντζίδης, ο οποίος χάθηκε κατά τη διάρκεια αποστολής στρώσης ναρκοπεδίων σε περιοχές του Καραβά και της Λαπήθου, όταν αυτές καταλήφθηκαν από τα τουρκικά στρατεύματα μετά από συγκλονιστική αντίσταση μέχρις εσχάτων ισχνών τμημάτων της Εθνοφρουράς στις 6 Αυγούστου του 1974. Το 2010, η οικογένειά του παρέλαβε τα οστά του, τα οποία βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο, κοντά στους καλαμιώνες της Αΐρκώτισσας όπου αυτός και οι τρεις σκαπανείς συμπολεμιστές του έδωσαν την τελευταία τους, εκ του συστάδην, μάχη με Τούρκους εισβολείς. Επανετάφη στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας.

Στον κατάλογο των αγνοουμένων συμπεριλαμβάνονται μέχρι και σήμερα τα ονόματα του καταγόμενου από τον Τράχωνα, αθλητή της Ολυμπιάδας Νεαπόλεως Κλεόβουλου Παντελή, ο οποίος υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στην Εθνική Φρουρά ως δεκανέας στο 241 Τάγμα Πεζικού, και του Γεώργιου Χατζηκυριάκου, έφεδρου Ανθυπολοχαγού του 366 Τάγματος Πεζικού. Ο τελευταίος, το καλοκαίρι του 1974, διακόπτοντας τις σπουδές ιατρικής στην Αθήνα, επέστρεψε στην Κύπρο και προσέτρεξε στην πρώτη γραμμή για υπεράσπιση της πατρίδας του. Τα ίχνη του χάθηκαν στην περιοχή Μύλοι του Καραβά.

Κυρίες και Κύριοι,

Αισθάνομαι την υποχρέωση να κάνω ιδιαίτερη αναφορά και στους υπόλοιπους ηρωικώς πεσόντες και αγνοούμενους του 3^ου  Λόχου του 211 Τάγματος Πεζικού.

Γαλουχημένοι με τα νάματα του ελληνικού ιδεώδους κοίταξαν κατάματα την ιστορία και δίχως δεύτερη σκέψη, βρέθηκαν να μάχονται στο μέτωπο, σε μια άνιση πολεμική αναμέτρηση.

Μέτρησε βαρύτατες απώλειες ο 3^ος Λόχος του 211 Τάγματος Πεζικού στον συγκλονιστικό αγώνα υπεράσπισης της Λευκωσίας στα βόρεια προάστια της Ομορφίτας, της Νεαπόλεως, του Βορείου Πόλου και του Τράχωνα. Τα πεδία των μαχών που υποδέχθηκαν τα άψυχα σεπτά σώματα των μαχητών του θα μαρτυρούν το μεγαλείο της αυτοθυσίας και του ανίδωτου πατριωτισμού που επέδειξαν τις πιο δύσκολες ώρες της σύγχρονης ιστορίας της πατρίδας μας.

Κυρίες και κύριοι,

 «Περίεργο πράγμα η καρδιά», έγραψε ο «δαφνοστεφής ποιητής» μας Κώστας Μόντης.

«Όσο τη σπαταλάς, τόσο περισσότερη έχεις».

Αν κάτι χαρακτηρίζει τη θυσία των ηρώων που μνημονεύουμε σήμερα είναι αυτό το ατελεύτητο απόθεμα ψυχής και καρδιάς.

 Παραλαμβάνοντας την αιματοβαμμένη σκυτάλη που μας παρέδωσαν μισό σχεδόν αιώνα πριν, με σεβασμό προσμετρούμε και τη δική μας ευθύνη.

Ανανεώνουμε, λοιπόν, τον όρκο για αγώνα, μέχρι την τελική δικαίωση της πατρίδας μας.

Δηλώνουμε πως δεν θα βολευτούμε στη συνήθεια της παρατεταμένης στρεβλής κατάστασης πράγματων.

Δε θα συμβιβαστούμε με το υφιστάμενο στάτους κβο της κατοχής και της διχοτόμησης.

Θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε με κάθε μας δύναμη μέχρι την άγια μέρα του γυρισμού στα σκλαβωμένα μας μέρη.

Θα συνεχίσουμε να προασπιζόμαστε ό,τι κινδυνεύει και να διεκδικούμε ό,τι μας ανήκει.

Οφείλουμε, με αφοσίωση και πιστά προσηλωμένοι στον στόχο μας, να συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για να ανοίξει επιτέλους ο δρόμος του διαλόγου, μέσω του οποίου επιδιώκουμε να πετύχουμε το επιθυμητό. Την απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας, στο πλαίσιο μιας κοινά αποδεκτής, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του κυπριακού προβλήματος.

Μιας λύσης που θα επιτρέπει στην πατρίδα μας να ανασάνει ελεύθερη, χωρίς κατοχικά στρατεύματα και χωρίς ξένες εγγυήσεις.

Η ιστορία μας διδάσκει ότι το επιθυμητό αποτέλεσμα προκύπτει μόνο όταν ο Ελληνισμός ενωμένος, με ομοψυχία και στοχοπροσήλωση αγωνίζεται σύσσωμος προς επίτευξη του κοινού σκοπού.

Έτσι, λοιπόν, βαδίζοντας στον δρόμο που χάραξαν οι ήρωες που τιμούμε σήμερα, οφείλουμε με τη σειρά μας να καταθέσουμε κάθε ικμάδα των δυνάμεών μας και να αποδειχθούμε αντάξιοι της ιστορία και της κρισιμότητας των καιρών.

Αυτό μας έχει διδάξει η αγωνιστικότητα, ο αλτρουισμός, η ευσυνειδησία και το υψηλό αίσθημα καθήκοντος και αξιοπρέπειας που επέδειξαν μέχρι την τελευταία στιγμή οι ήρωες Νεαπολίτες.

Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα που θα τους συνοδεύει.

Είθε οι προσευχές μας για διακρίβωση της τύχης όλων των αγνοουμένων μας να εισακουστούν από τον Κύριο.