Με απέραντο σεβασμό και με αισθήματα αιώνιας ευγνωμοσύνης συγκεντρωθήκαμε σήμερα στον Ιερό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα στον Μαθιάτη, για να μνημονεύσουμε και ν’ αποδώσουμε τις αρμόζουσες τιμές στον ηρωικώς πεσόντα στις επικές μάχες του Λωρόβουνου τον Αύγουστο του 1964, Υποστράτηγο Νικόλαο Παπαγεωργίου.
Σε ένα άξιο τέκνο της Ελλάδας, που με γενναιότητα και απαράμιλλο θάρρος σφράγισε με τη ανιδιοτελή θυσία του κρίσιμες στιγμές της ιστορίας μας, και με το αίμα του πότισε την μαρτυρική κυπριακή γη.
Για έξι σχεδόν δεκαετίες σχεδόν μετά το μαύρο καλοκαίρι του 1964, κάθε Αύγουστο, οι στεντόρειες φωνές των μαχητών της ελευθερίας της Κύπρου σείουν απ’ άκρη σ’ άκρη τα πανίερα αιματοβαμμένα χώματα, τον ουρανό και τη θάλασσα της πολύπαθης Τηλλυρίας.
Είναι οι φωνές των θαρραλέων μαχητών των 206 και 216 Ταγμάτων Πεζικού, του 83ου και 85ου Λόχων του 8ου Τακτικού Συγκροτήματος, των εθελοντών του Λόχου Εθνοφρουράς του Κάτω Πύργου και του Παχυάμμου, αλλά και των μελών της ακταιωρού «Φαέθων» του Ναυτικού της νεοσύστατης τότε Εθνικής Φρουράς.
Είναι επίσης οι φωνές των ηρωικώς πεσόντων καταδρομέων της 31ης Μοίρας Καταδρομών.
Του Υπολοχαγού Νικόλαου Παπαγεωργίου, που τιμούμε σήμερα, και των καταδρομέων Γεώργιου Απλικιώτη και Μιχαήλ Κουσουλίδη, που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι στον Λωρόβουνο στις 7 Αυγούστου του 1964.
«Ανηφοριά ο Λωρόβουνος
Κι η λευτερία θρονιάστηκε
Στην πιο ψηλή κορφή του»
μας υποβάλλει το τρίστιχο που αναγράφεται στο μνημείο που βρίσκεται στον χώρο της θυσίας των τριών εύψυχων νέων.
Κυρίες και κύριοι,
Ο Νικόλαος Παπαγεωργίου γεννήθηκε στις 15 Ιουνίου του 1935, στο χωριό Ζωριάνο Δωρίδος, του Νομού Φωκίδας.
Ήταν το τρίτο από τα τέσσερα παιδιά του Κωνσταντίνου και της Βασιλικής Παπαγεωργίου.
Γαλουχημένος με τα υψηλά ιδανικά του Ελληνισμού και έχοντας ως υπόδειγμα τον εκπαιδευτικό πατέρα του – ο οποίος είχε πολεμήσει ως έφεδρος αξιωματικός στη Μικρά Ασία την περίοδο 1921 – 22, καθώς και στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο – μετά τις γυμνασιακές του σπουδές, εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε το 1957, με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πεζικού.
Επέλεξε να ενταχθεί στις Δυνάμεις Καταδρομών, εκπαιδεύτηκε ως αλεξιπτωτιστής και υπηρέτησε σε διάφορες Μονάδες των Ειδικών Δυνάμεων του Ελληνικού Στρατού.
Τον Μάιο του 1964, κατόπιν δικής του επιθυμίας και έχοντας πλήρη συναίσθηση της κρισιμότητας των στιγμών, μετατέθηκε στην Κύπρο, για να υπηρετήσει στην Εθνική Φρουρά και να συνδράμει τον δοκιμαζόμενο κυπριακό λαό, ο οποίος, αντιστεκόταν σθεναρά στις επιβουλές της Τουρκίας, για σταδιακή αποσταθεροποίηση και κατάργηση του Κυπριακού Κράτους και εν τέλει διχοτόμηση του νησιού.
Για την επίτευξη των άνομων σχεδιασμών της, η Τουρκία, από τις αρχές του 1964 δημιούργησε, σταδιακά, θύλακα, ο οποίος είχε ως βάση τα χωριά Κόκκινα και Μανσούρα.
Ο θύλακας αυτός θα αποτελούσε τουρκικό προγεφύρωμα στην Κύπρο και θα επέτρεπε την άμεση και απρόσκοπτη θαλάσσια σύνδεση με το νησί, λειτουργώντας ταυτόχρονα και ως βάση ενίσχυσης των Τουρκοκυπρίων με στρατιωτικό προσωπικό και πολεμικό υλικό.
Το πρώτο εξάμηνο του 1964, η Τουρκία αφού είχε μεταφέρει στην περιοχή σημαντικό αριθμό στρατιωτικών δυνάμεων και μεγάλες ποσότητες οπλισμού και πυρομαχικών, προχώρησε στην προώθηση των θέσεων ένοπλων τμημάτων, με αποκορύφωμα την κατάληψη του στρατηγικής σημασίας υψώματος «Λωρόβουνος», στις 9 Ιουλίου.
Την ίδια ημέρα, στην Εθνική Φρουρά, η οποία μόλις πριν λίγες μέρες – στις 15 Ιουνίου – είχε διεξάγει την πρώτη υποχρεωτική στρατιωτική κατάταξη στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας, υλοποιήθηκε η συγκρότηση της 31ης Μοίρας Καταδρομών.
Τα λόγια του πρώτου Διοικητή της Μοίρας, ταγματάρχη Γεώργιου Καρούσου, στους υποψήφιους καταδρομείς, αποκρυσταλλώνουν το μέγεθος της αυταπάρνησης και αλτρουισμού που επέδειξε το προσωπικό, επιλέγοντας να φορέσει το τιμημένο πράσινο μπερέ.
«Όσοι από σας θα επιλέξετε τις Καταδρομές, θέλω από τώρα να ξέρετε πως, κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας σας θα πεινάσετε, θα διψάσετε, θα ταλαιπωρηθείτε, θα χάσετε κάθε επαφή με τους δικούς σας.
Θα ξεχάσετε την καλοπέραση και τις εξόδους, αλλά να είστε βέβαιοι ότι στο τέλος θα είστε υπερήφανοι λοκατζήδες.
Οι λεβέντες της 31ης Μοίρας Καταδρομών. Όσοι ενδιαφέρεστε να περάσετε τώρα δεξιά».
Η Μοίρα οργανώθηκε σε τρείς Λόχους Κρούσης και ένα Λόχο Υποστήριξης και Διοικητικής Μέριμνας, με τη συνολική δύναμη να φτάνει στους 360 περίπου άνδρες.
Ο Λοχαγός Κωνσταντίνος Μπεκιάρης ανέλαβε τον 1ο Λόχο Κρούσης, ο Λοχαγός Ορέστης Μαρινάκης τον 2ο, ο Υπολοχαγός Νικόλαος Παπαγεωργίου τον 3ο, και ο Λοχαγός Παναγιώτης Καρατζάς τον Λόχο Υποστήριξης και Διοικητικής Μέριμνας.
Μετά τη συγκρότησή της, η Μοίρα ασχολήθηκε εντατικά με την εκπαίδευση του προσωπικού, προκειμένου οι νεαροί, πολίτες μέχρι προ ολίγων ημερών εθνοφρουροί, να καταστούν αξιόπιστοι και ετοιμοπόλεμοι μαχητές.
Στις 5 Αυγούστου η Μοίρα έλαβε διαταγή μετακίνησής της προς την Τηλλυρία. Αργά το βράδυ της ίδιας ημέρας, με επιταγμένα οχήματα, έφτασαν στην περιοχή «Πέζεμα των Νυμφών» και από εκεί μέχρι τις πρωινές ώρες της επόμενης ημέρας πορεύθηκαν μέχρι τους πρόποδες του υψώματος «Ακόνι», περί τα 1000 μέτρα ανατολικά του «Λωρόβουνου». Εκεί, μετά την απομάκρυνση των κυονόκρανων, βρισκόταν εγκατεστημένο το 206 Τάγμα Πεζικού, το ένα από τα πρώτα δύο Τάγματα της Εθνικής Φρουράς, που συγκροτήθηκαν με οπλίτες θητείας και μεταφέρθηκαν στην Τηλλυρία.
Η ηγεσία της Εθνικής Φρουράς, μετά από την ανεπιτυχή επίθεση που πραγματοποίησαν οι τουρκικές δυνάμεις την επόμενη ημέρα για κατάληψη του υψώματος που κατείχε το 206 Τάγμα Πεζικού, άρχισε να επεξεργάζεται σχέδιο επιθετικής ενέργειας για εξάλειψη της απειλής.
Η επίθεση αποφασίστηκε να εκδηλωθεί λίγο μετά το μεσημέρι της 7ης Αυγούστου.
Οι καταδρομείς της 31ης Μοίρας επιτέθηκαν από δυτικά του υψώματος «Λωρόβουνος» σε 2 κατευθύνσεις. Από βόρεια με τον 1ο και από νότια με τον 3ο Λόχο. Κατά σειρά ακολουθούσαν ο 2ος και ο Λόχος Υποστηρίξεως.
Ο 3ος Λόχος, του υπολοχαγού Παπαγεωργίου αντιμετώπισε τη σοβαρότερη αντίσταση.
Κατά τη μάχη και ενώ ετοιμάζονταν να πραγματοποιήσουν επίθεση για εκκαθάριση εχθρικού φυλακίου, ο αθάνατος υπολοχαγός δέχθηκε πυρά, τα οποία τον έπληξαν στο στήθος.
«Δεν είναι τίποτα παιδιά, μάχεσθε» φέρεται να ψέλλισε λίγο πριν ξεψυχήσει.
Λίγο αργότερα έπεσαν νεκροί ο διαβιβαστής του, καταδρομέας Γεώργιος Απλικιώτης και ο οπλοπολυβολητής Μιχαήλ Κουσουλίδης.
Στον πεσόντα υπολοχαγό, τον πρώτο Έλληνα αξιωματικό που θυσιάστηκε εν ώρα μάχης στην κυπριακή γη, μετά θάνατον, με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας απονεμήθηκε μετάλλιο ανδρείας και με προεδρικό διάταγμα ο βαθμός του υποστράτηγου.
Κυρίες και κύριοι,
Ανεβαίνοντας σήμερα στη μαρτυρική γη, που δέχθηκε την τελευταία ανάσα του ήρωα Νικόλαου Παπαγεωργίου, γινόμαστε δέκτες της φορτισμένης ιστορικά αύρας της περιοχής.
Στο υψηλότερο σημείο του υψώματος, αντικρύζουμε τον επιβλητικό σταυρό, που τοποθετήθηκε εις μνήμην των ψυχωμένων καταδρομέων.
Αποτελεί παντοτινό σύμβολο της αξεπέραστης μαχητικότητας και της απαράμιλλης ψυχικής δύναμης του Νικόλαου Παπαγεωργίου, του Γεώργιου Απλικιώτη και του Μιχαήλ Κουσουλίδη.
Η άφθαστη ηρωική θυσία τους, σαν διαπρύσιος κήρυκας καλεί για συνέχιση του αγώνα μας για άρση της κατοχής, απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδα μας.
Εδώ επικεντρώνονται σήμερα οι προσπάθειες του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.
Να καταστεί δυνατή η άρση του αδιεξόδου και η επανέναρξη της διαδικασίας των συνομιλιών, με τελικό στόχο την κατάληξη σε μια δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση του κυπριακού προβλήματος.
Μια λύση που θα απελευθερώσει και θα επανενώσει την πατρίδα μας και θα επιτρέψει σε όλους τους νόμιμους κατοίκους της να συμβιώνουν σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας, ισονομίας και ισοπολιτείας.
Μια λύση που θα επιτρέψει επιτέλους να κλείσουν οι βαθιές ανεπούλωτες πληγές της τουρκικής εισβολής και να τεθούν γερές βάσεις για διασφάλιση της ελευθερίας, της ειρήνης και της ευημερίας στην πατρίδα μας.
Αναλογιζόμενοι το μέγεθος της προσφοράς του ήρωα που μνημονεύουμε σήμερα, με τη σειρά μας, δηλώνουμε απερίφραστα τη βούληση να συνεχίσουμε με την ίδια προσήλωση και την ίδια επιμονή και υπομονή τον αγώνα που διεξάγουμε, μέχρι την επίτευξη του υψηλού, ιερού, εθνικού μας στόχου.
Με αυτές τις σκέψεις και με μεγάλη συγκίνηση θα τελέσουμε σε λίγο την ονοματοδοσία κεντρικής οδού της κοινότητας του Μαθιάτη, που θα φέρει το όνομα του Υποστράτηγου Νικόλαου Παπαγεωργίου, ως ένδειξη τιμής στην μνήμη του ηρωικού Ελλαδίτη καταδρομέα.
Θα συμβολίζει την αιώνια εκτίμηση του Κυπριακού Ελληνισμού στο πρόσωπό του και θα αποτελεί παντοτινό μάρτυρα των ηρωικών του πράξεων, κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στην Τηλλυρία το 1964.
Θα μας υπενθυμίζει ταυτόχρονα τη δική μας ευθύνη και θα μας καλεί να ακολουθήσουμε τον δρόμο τον οποίο χάραξε. Αυτόν της φιλοπατρίας, του θάρρους, της απόλυτης προσήλωσης και της πίστης στις πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας και δημοκρατίας.
Σε εμάς εναπόκειται, λοιπόν, να ενστερνιστούμε τα διδάγματα που απορρέουν από τη στάση ζωής και την αυταπάρνηση που επέδειξε μέχρι την τελευταία στιγμή.
Θα είναι ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε τη σημαντική ιστορική του παρακαταθήκη.
Θα είναι ο καλύτερος τρόπος να δικαιώσουμε τη θυσία του.
Τιμή και δόξα στον Υποστράτηγο Νικόλαο Παπαγεωργίου.
Τιμή και δόξα σε όλους όσοι έδωσαν τη ζωή τους για την υπεράσπιση της πατρίδας μας στους εθνικούς αγώνες.
