Ομιλία Υπουργού Άμυνας κ. Σάββα Αγγελίδη για την Επέτειο της 1ης Απριλίου 1955 που διοργανώνει η Ομοσπονδία Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής σε συνεργασία με το Γενικό Προξενείο της Κύπρου στην Αμερική και την Παγκόσμια Συντονιστική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα.

(Κυριακή, 31 Μαρτίου 2019, Νέα Υόρκη)

Όσοι διψούν για λευτεριά
που όλοι ποθούσαν πρώτα,
ας αγκαλιάσουν σταθερά
κι ας ξαναζήσουν θαρρετά
τα χρόνια της Ε.Ο.Κ.Α.

Τα χρόνια εκείνα τα τρανά
της πίστης τ΄ άγια χρόνια,
θα δείχνουν πάντα φωτεινά
το δρόμο προς τη λευτεριά
σ' όσους τη θεν αιώνια.

Στίχοι από το ποίημα «Μόνο η Λευτεριά» του Παπασταύρου Παπαγαθαγγέλου, του φλογερού ιερέα και στρατολόγου της ΕΟΚΑ, που με την αγάπη του στο Θεό και στην πατρίδα ενέπνευσε χιλιάδες νέους να αγωνιστούν για μια Κύπρο ελεύθερη. Ενώπιων του έδωσαν τον όρκο της ΕΟΚΑ πολλοί από τους αγωνιστές. 

Σεβασμιότατε
Πρόεδρε της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής
Πρόεδρε της παγκόσμιας Συντονιστικής επιτροπής Κυπριακού αγώνα
Γενικέ Πρόξενε της Κύπρου και της Ελλάδας

Κυρίες και Κύριοι

Με ιδιαίτερη χαρά και ξεχωριστή τιμή βρίσκομαι σήμερα εδώ αναμεσά σας, όπου κτυπά ο παλμός της κυπριακής ομογένειας της Αμερικής, η οποία με μοναδική αγάπη και ανιδιοτέλεια προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες προς την ιδιαίτερή μας πατρίδα, την Κύπρο μας. 
Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την τιμητική πρόσκληση και την ευκαιρία αυτή που μου δίνετε να απευθύνω την επετειακή ομιλία στην εκδήλωσή σας για την εθνική εορτή της 1ης Απρίλιου 1955 ¨ Των Αθανάτων¨.

Θα ήθελα επίσης να σας μεταφέρω τις θερμότατες ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη για όσα προσφέρετε στον κοινό μας αγώνα για εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού προβλήματος, μιας λύσης που να απαντά στις ανησυχίες και τις αγωνίες όλου του Ελληνισμού και να ικανοποιεί τις προσδοκίες μας για ειρήνη, ασφάλεια και ευημερία όλων των νόμιμων κατοίκων της. 

Σας ευχαριστούμε για τις διαχρονικά επίπονες προσπάθειες που καταβάλλετε για διατήρηση της εθνικής μας ταυτότητας και της ελληνικής γλώσσας. (Ο ρόλος της Εκκλησίας στη διαφύλαξη των εθίμων και ηθών και της θρησκείας μας είναι καθοριστικής σημασίας. Ευχαριστούμε τον Σεβασμιότατο Αρχιεπίσκοπο Δημήτριο για τον ηγετικό του ρόλο). Οι νεότερες γενιές των ομογενών, οι οποίες έχουν γεννηθεί στις ΗΠΑ και έχουν ως πρώτη γλώσσα την Αγγλική, έχουν πολλά να κερδίσουν από την καθοδήγηση και τις συντονισμένες ενέργειες της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Αμερικής και της παγκόσμιας συντονιστικής επιτροπής Κυπριακού αγώνα. Ως πολίτες των ΗΠΑ αφενός, διατηρώντας, όμως, ταυτόχρονα την ισχυρή ταυτότητά τους ως Έλληνες της Κύπρου, είναι στην καλύτερη δυνατή θέση για αποτελεσματική προώθηση των θέσεων της χώρας μας στα κέντρα αποφάσεων των ΗΠΑ. Η Κυπριακή κυβέρνηση θα είναι πάντα σταθερός αρωγός στο σημαντικότατο έργο που επιτελείτε. Σας ευχαριστούμε. 

Θα προσπαθήσω και εγώ με τη σειρά μου να μεταφέρω τις ανησυχίες σας, τις ιδέες και απόψεις σας έτσι ώστε να καταλήξουμε με συλλογικότητα σε συντονισμένες ενέργειες για το καλύτερο αποτέλεσμα προς όφελος της πατρίδας μας.

Μαζευτήκαμε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε και φέτος την ένδοξη επέτειο της 1ης Απριλίου 1955. Εξήντα τέσσερα χρόνια συμπληρώνονται από εκείνο το πρωινό της 1ης του Απρίλη, όταν σαν πρωταπριλιάτικο ψέμα διαδόθηκε αστραπιαία η είδηση για την ανάληψη ένοπλου κινήματος των Ελλήνων Κυπρίων, για να αντιμετωπίσει τις πάνοπλες αποικιοκρατικές δυνάμεις των Βρετανών, με στόχο τον προαιώνιο πόθο για εθνική αυτοδιάθεση και ένωση με την Ελλάδα. 

Τιμούμε σήμερα τους αγωνιστές της θρυλικής ΕΟΚΑ, που έχοντας ως σύμμαχο το δίκαιο και τη δύναμη της ελληνικής ψυχής, έθεσαν τον εαυτόν τους στην υπηρεσία της πατρίδας.

Αποδίδουμε ταυτόχρονα τον προσήκοντα φόρο τιμής στους ηρωικώς πεσόντες που όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στην συντριπτική υπεροπλία των αποικιοκρατών και πέρασαν το κατώφλι της αθανασίας, για να μείνουν αιώνιοι και αταλάντευτοι στο Πάνθεο των ηρώων του Ελληνισμού.
Τί μπορούμε όμως περισσότερο να πούμε για τον ένδοξο αγώνα της ΕΟΚΑ που να μην έχει λεχθεί εκατοντάδες φορές μέχρι σήμερα; 
Να απαριθμήσουμε ξανά τα δεκάδες ιστορικά γεγονότα και τους ηρωισμούς των αγωνιστών που πέρασαν στη σφαίρα του θρύλου και του έπους; Να αποτιμήσουμε τις συνέπειες, τον αντίκτυπο και τη συνεισφορά του αγώνα στην παγκόσμια ιστορία;

O αγώνας της ΕΟΚΑ, ήταν το επιστέγασμα της βούλησης και της αποφασιστικότητας του υπόδουλου Κυπριακού Ελληνισμού για ελευθερία, δημοκρατία και αυτοδιάθεση. 

Ήταν η κορύφωση μια διαδρομής που εξελίχθηκε με βάση την ιστορική συνέχεια, τα ιδανικά και τις αξίες του Ελληνισμού. Των ιδανικών και των αξιών αυτών που πύρωσαν τη ψυχή και όπλισαν το πνεύμα και τα χέρια των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, που έχοντας πίστη για το δίκαιο του Αγώνα και την οφειλή προς την πατρίδα, έσπευσαν να αναμετρηθούν με την ιστορία.

Το πώς ο κυπριακός λαός αποφάσισε να αντισταθεί με τα όπλα μας περιγράφει πολύ παραστατικά ο δάσκαλος και ποιητής Γιάννης Παπαδόπουλος μέσα από τους στίχους του ποιήματος «Το γράμμα και η Οδός» :

«Αφού είδαμε και αποείδαμε 
Με τα τηλεγραφήματα και τες πρεσβείες
Κλείσαμε τη ζωή μας σε ένα φάκελο
Μικρό που να χωράει στη φούχτα μιας μαθητριούλας, 
στον προβολέα ενός ποδηλάτου, στη ράχη ενός βιβλίου
Και γράψαμε με κόκκινο μελάνι τη διεύθυνση:
Αξιότιμον Ελληνικόν Κυπριακόν Λαόν,
Οδός Ελευθερίας ή Θανάτου,
Χωριά και Πόλεις, 
Κύπρον»  

Νέοι άνθρωποι, αγνοί, ανιδιοτελείς, καθημερινοί, της βιοπάλης και της αγροτιάς που εγκατέλειψαν τις οικογένειές τους, μαθητές των σχολείων που άφησαν τα θρανία τους, γαλουχημένοι στα εθνικά ιδεώδη, μυήθηκαν στις τάξεις της ΕΟΚΑ, όργωσαν τη κυπριακή ύπαιθρο, ανέβηκαν τα βουνά, κρύφτηκαν σε κρησφύγετα και λημέρια, περπάτησαν ρεματιές και δύσβατα μονοπάτια, έδρασαν κάτω από εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες και απέναντι σε υπέρμετρες δυνάμεις, με σκοπό να φέρουν σε πέρας τις αποστολές που αναλάμβαναν.

Υπερβαίνοντας τα ανθρώπινα όρια καταθέσαν τη ψυχή τους, έδωσαν τη ζωή τους, θυσιάστηκαν στον βωμό της ελευθερίας της πατρίδας. 

Χάρις στον αγώνα αυτό οφείλουμε την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ανεξάρτητου κράτους, διεθνώς αναγνωρισμένου, πλήρους μέλους της ΕΕ και μοναδικού όπλου σήμερα στη διεκδίκηση του δικαίου του αγώνα μας για απαλλαγή από την τουρκική κατοχή.

Ο αγώνας της ΕΟΚΑ αποτελεί για όλους εμάς τον φάρο και την πυξίδα μας στον αγώνα που διεξάγουμε για εθνική δικαίωση. Είναι γι’ αυτό που εκδηλώσεις τιμής, όπως η σημερινή, δεν συνιστούν μόνο φόρο τιμής σε όλους όσοι αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την πατρίδα, αλλά και υπόμνηση της δικής μας ευθύνης έναντι της πατρίδας και των ηρώων μας.

Μας προσφέρει τα φωτεινότερα παραδείγματα της αρετής, της αντοχής της ιστορικής μας συνείδησης, της πίστης στο δίκαιο του αγώνα και των ιδεών της ελευθερίας, της ευψυχίας, της αποφασιστικότητας, της τόλμης και του πατριωτισμού.

Κυρίες και κύριοι,
Διδασκόμενοι από τις παρακαταθήκες του υπέροχου αγώνα της ΕΟΚΑ και των άλλων ιστορικών μας αγώνων θα πρέπει με αίσθημα ευθύνης, ομοψυχίας, συλλογικής συστράτευσης και καθολικής ενότητας να φανούμε αντάξιοι και συνεπείς με την ιστορία μας, τους αγώνες και τους αγωνιστές που τιμούμε.

Η ιστορική συνέχεια του Ελληνισμού στην Κύπρο αποτελεί για εμάς βαριά κληρονομιά και γι΄ αυτό θα πρέπει όλοι μαζί να εργαστούμε σκληρά, μέσα σε πνεύμα συλλογικότητας και ομοψυχίας, για να απαλλαγούμε από την τουρκική κατοχή και για ν’ ανατρέψουμε τα τετελεσμένα της εισβολής και του εποικισμού, με συνεπακόλουθη τη συρρίκνωση του Κυπριακού Ελληνισμού.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά και όλη η κυβέρνηση, έχουμε απόλυτη συνείδηση του ιστορικού μας χρέους, το οποίο πρώτα και πάνω απ’ όλα ορίζεται από την ευθύνη να οδηγήσουμε την πατρίδα μας στην απαλλαγή από το απαράδεκτο στάτους κβο, το οποίο παραβιάζει κάθε έννοια δικαίων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θέτει διαρκώς εν αμφιβόλω την ασφάλεια και ευημερία στην Κύπρο.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο είναι που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιδιώκει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό το συντομότερο δυνατό, συνεχίζοντας από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά και με βάση το πλαίσιο του ιδίου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κ. Γκουτέρες.

Στη νέα προσπάθεια που καταβάλλουμε, απαιτείται τόλμη αλλά και αυστηρή συνέπεια σε όσα αποτελούν τα βασικά συστατικά ενός φυσιολογικού, λειτουργικού και σύννομου με τα ευρωπαϊκά θέσμια ομοσπονδιακού κράτους.

Μίας λύσης που θα βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα οδηγεί στη δημιουργία ενός πραγματικά ανεξάρτητου και κυρίαρχου κράτους απαλλαγμένου από εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα και απαλλαγμένο από την παρουσία ξένων στρατευμάτων. 

Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να επισημάνω επίσης, τον ιδιαίτερα αναβαθμισμένο γεωστρατηγικό και γεωοικονομικό ρόλο της πατρίδας μας στην Αν. Μεσόγειο, η οποία δεν αποτελεί μόνο χώρο προκλήσεων και εντάσεων, αλλά ταυτόχρονα και χώρο ευκαιριών μετά τις πρόσφατες ενεργειακές εξελίξεις.

Είναι προφανές το ενδιαφέρον που επιδεικνύει η ΕΕ, αλλά και άλλες σημαντικές χώρες για τον φυσικό πλούτο της Κύπρου, αλλά και των υπολοίπων χωρών. Η Κύπρος μέσω των διμερών σχέσεων και των τριμερών συνεργασιών με τις γειτονικές της χώρες αποτελεί τον συνδετικό κρίκο με την Ευρώπη στην προσπάθειά της για ενεργειακή απεξάρτηση. Η κατάσταση πλέον είναι τέτοια που δεν μας θεωρούν μικρούς αλλά ως ισάξιους στρατηγικούς εταίρους, που μπορούμε να παίξουμε καταλυτικό ρόλο σ΄ αυτό τον τομέα. Είναι στα δικά μας χέρια η ορθή πλέον διαχείριση αυτών των δεδομένων.

Η συγκρότηση και συνεχής αναβάθμιση των τριμερών συνεργασιών μας, έχει αποδώσει καρπούς και δεν περιοριστήκαμε απλά σε τελετουργικές διακηρύξεις.

Ιστορική για την Κύπρο θεωρείται η πρόσφατη παρουσία του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών στην 6η Τριμερής Σύνοδο Κύπρου- Ελλάδος- Ισραήλ. Ο κος Πομπέο υποστήριξε τις προσπάθειες των τριών χωρών στα θέματα της ενέργειας και της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο, στέλλοντας ξεκάθαρα μηνύματα προς την Τουρκία. Είναι πλέον συγκοινωνούντα δοχεία η ασφάλεια και η ενέργεια.

Είναι γεγονός ότι η Τουρκία αντιλαμβάνεται ότι μείνει εκτός της κοινής προσπάθειας και συνεργασίας όλων των χωρών της Αν. Μεσογείου για συνεκμετάλλευση του φυσικού πλούτου και αυτό οφείλεται στη δική της συμπεριφορά. Η συνέπεια είναι να απωλέσει το προφίλ της περιφερειακής δύναμης, το οποίο προτάσσει. Σε αυτήν ακριβώς τη συγκυρία θα πρέπει όλες οι πιέσεις του διεθνούς παράγοντα να στραφούν προς την Άγκυρα, προκειμένου να εγκαταλείψει την αδιάλλακτη στάση της τόσο στο κυπριακό όσο και στις διμερείς σχέσεις της με την Ελλάδα. 

Η μετατροπή της ανατολικής Μεσογείου σε περιοχή σταθερότητας, ανάπτυξης και ευημερίας θα πρέπει να αποτελεί γεωστρατηγικό στόχο όλων των χωρών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου της Τουρκίας. Όλες οι συνεργασίες που κάναμε δεν στέλνουν μήνυμα αποκλεισμού προς άλλες χώρες , αντίθετα επιβεβαιώνουν ότι όλοι όσοι σέβονται το Διεθνές Δίκαιο και αρχές είναι ευπρόσδεκτοι.

Με μια εξωτερική πολιτική, που δεν είναι πλέον μονοθεματική, έχουμε μετατρέψει τη μικρή μας πατρίδα σε σημείο θετικής αναφοράς και πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην Αν. Μεσόγειο. Η δική σας συνδρομή είναι απαραίτητη για συνέχιση αυτής της πορείας και να πετύχουμε το στρατηγικό μας στόχο.

Οι φωτοβόλες μορφές των ηρώων του έπους της ΕΟΚΑ μας δείχνουν τον δρόμο που χάραξαν μέχρι να ξεπληρωθεί η ιστορική επιταγή που μας κληροδότησαν. Μέχρι που οι καμπάνες όλων των κατεχόμενων χωριών μας θα κτυπήσουν χαρμόσυνα αναγγέλλοντας την απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας. 

Μόνο τότε θα μπορέσουμε να κοιτάξουμε στα μάτια τους ήρωες της ΕΟΚΑ και να τους πούμε ότι μετρήσαμε το μπόι μας και το βρήκαμε αντάξιο.

Αιωνία η δόξα σε όλους όσοι αγωνίστηκαν στον υπέροχο εκείνο αγώνα του 1955 – 59. 

Αιωνία ας είναι η μνήμη στους ήρωες της θρυλικής ΕΟΚΑ.

Σας ευχαριστώ.